Türkiye’de araç kullanmak isteyen herkesin yasal olarak bir sürücü belgesine, yani ehliyete sahip olması gerekir. Ancak ehliyetler tek tip değildir. Kullanılacak aracın türüne göre farklı ehliyet sınıfları vardır. Ehliyet sınıfları, hangi aracı kullanabileceğinizi belirler. Gelin, Türkiye’de geçerli olan ehliyet sınıflarına detaylı şekilde bakalım.
Tüm ehliyet sınıfları
Türkiye’de şu an toplamda 17 adet ehliyet sınıfı bulunmaktadır. Bu sınıfların temel amacı, hangi araçları kullanabileceğinizi belirlemektir. Eğer binek bir otomobil ehliyeti alırsanız, gidip herhangi bir kamyonu veya motoru kullanamazsınız. Kullanmak istediğiniz araç için spesifik olarak belirlenmiş ehliyet sınıfından eğitim almalı ve bu eğitimi başarıyla geçtiğinizi belgelemeniz gerekmektedir. Ardından gerekli süreci takip ederek o aracı kullanmak için gerekli yetkinliği sağlayabilirsiniz. Türkiye’de bulunan tüm ehliyet sınıfları ise şu şekilde:
| A1 Ehliyet Sınıfı | A1 ehliyeti, düşük motor hacmine sahip motosikletleri kullanma yetkisi verir. 16 yaşını dolduran kişiler A1 sınıfı ehliyet alabilir. Motor gücü 11 kW’ı geçmeyen ve silindir hacmi 125 cc’ye kadar olan motosikletleri kapsar. Genellikle motosiklete yeni başlayanlar için tercih edilir. |
| A2 Ehliyet Sınıfı | A2 ehliyeti, orta seviyedeki motosikletler için geçerlidir. 18 yaşını doldurmuş kişiler bu sınıfa başvurabilir. Motor gücü 35 kW’ı aşmayan ve güç/ağırlık oranı 0,2 kW/kg’dan fazla olmayan motosikletleri kapsar. A1’den daha güçlü motosikletleri kullanma imkânı sunar. |
| A Ehliyet Sınıfı | A sınıfı ehliyet, en kapsamlı motosiklet ehliyetidir. 20 yaşını dolduran ve en az 2 yıl A2 ehliyete sahip olan kişiler tarafından alınabilir. Bu ehliyetle 35 kW üstündeki tüm motosikletleri kullanmak mümkündür. Profesyonel ve güçlü motor kullanıcılarının tercih ettiği ehliyet sınıfıdır. |
| B1 Ehliyet Sınıfı | B1 ehliyeti, dört tekerlekli motosiklet olarak bilinen “quad” araçları kapsar. Bu araçlar genellikle ATV (All Terrain Vehicle) olarak bilinir. 16 yaşını dolduran kişiler bu ehliyeti alabilir. |
| B Ehliyet Sınıfı | Türkiye’de en yaygın kullanılan ehliyet sınıfı B ehliyetidir. 18 yaşını dolduran kişiler bu ehliyeti alabilir. Otomobil ve kamyonet kullanma yetkisi verir. En fazla 3.500 kg yüklü ağırlığa sahip araçları kapsar. Ayrıca bu araçlara bağlı römork da kullanılabilir, ancak römork 750 kg’ı aşmamalıdır. |
| BE Ehliyet Sınıfı | BE ehliyeti, B sınıfı araçlara takılan ağır römorkların kullanılabilmesi için geçerlidir. 18 yaşını doldurmak gerekir. B ehliyetine sahip olanlar, ilave eğitim ve sınav sonrası BE sınıfı ehliyet alabilir. |
| C1 Ehliyet Sınıfı | C1 ehliyeti, hafif kamyon kullanmak isteyenler içindir. En fazla 7.500 kg yüklü ağırlığa sahip kamyonları kapsar. 18 yaşını doldurmak ve B sınıfı ehliyete sahip olmak gerekir. |
| C1E Ehliyet Sınıfı | C1 sınıfına giren araçlara 750 kg’dan ağır römork takmak isteyen sürücüler için geçerlidir. 18 yaş şartı vardır. C1E ehliyeti, hafif ticari araç kullanan sürücüler için oldukça faydalıdır. |
| C Ehliyet Sınıfı | C ehliyeti, büyük kamyon kullanma yetkisi verir. 21 yaşını doldurmak ve en az B sınıfı ehliyete sahip olmak gerekir. C sınıfı ile 3.500 kg’dan ağır kamyon ve çekiciler kullanılabilir. |
| CE Ehliyet Sınıfı | CE ehliyeti, tır ehliyeti olarak da bilinir. Ağır kamyon ve çekicilere ağır römork bağlanarak kullanılmasına imkân tanır. 21 yaşını doldurmak ve C sınıfı ehliyet sahibi olmak gerekir. |
| D1 Ehliyet Sınıfı | D1 ehliyeti, minibüs kullanmak için alınır. 16+1 yolcu kapasitesine sahip minibüsleri kapsar. 21 yaşını doldurmak ve en az B sınıfı ehliyete sahip olmak gerekir. |
| D1E Ehliyet Sınıfı | D1 sınıfındaki minibüslere 750 kg’dan ağır römork takmak isteyenler için geçerlidir. 21 yaş şartı vardır. |
| D Ehliyet Sınıfı | D sınıfı ehliyet, otobüs kullanma yetkisi verir. 24 yaşını doldurmak ve en az B sınıfı ehliyete sahip olmak gerekir. 16+1’den fazla yolcu kapasitesine sahip tüm otobüsler bu sınıfa girer. |
| DE Ehliyet Sınıfı | D sınıfı otobüslere ağır römork takılması durumunda geçerlidir. Bu ehliyetle otobüs+römork kombinasyonu kullanılabilir. |
| F Ehliyet Sınıfı | F ehliyeti, traktör kullanmak isteyenler için verilir. 18 yaşını dolduran kişiler bu ehliyeti alabilir. Tarım sektöründe sıkça tercih edilir. |
| G Ehliyet Sınıfı | G ehliyeti, iş makineleri için alınır. Ekskavatör, yükleyici, forklift gibi araçları kapsar. 18 yaşını doldurmak gerekir. İş makineleri operatörlerinin sahip olması gereken ehliyet sınıfıdır. |
| M Ehliyet Sınıfı | M ehliyeti, motorlu bisikletler yani mopedler için geçerlidir. Silindir hacmi 50 cc’yi geçmeyen ve maksimum hızı saatte 45 km olan araçları kapsar. 16 yaşını dolduran kişiler alabilir. |
Ehliyet sınıfları ve cezalar
Ehliyet sınıfları, sürücünün sadece bir aracı değil, aynı zamanda sorumluluğunu da belirler. Yanlış ehliyet sınıfı ile araç kullanmak yasal değildir ve trafik cezalarına yol açar. Ayrıca kaza anında sigorta kapsamı da geçersiz hale gelebilir. Bu nedenle sürücüler, hangi aracı kullanacaklarsa ona uygun ehliyeti almak zorundadır. Ek olarak, bazı araçları kullanabilmek için sadece ehliyet yeterli değildir. İş amaçlı kullanılan bazı araçlar için SRC belgesi de gereklidir.
Türkiye’de her araç tipi için bir ehliyet sınıfı vardır.
Bugün sizlerle Türkiye’de yer alan ehliyet sınıfları ve bu sınıfların özelliklerine değindik. Ehliyet sınıfları, Türkiye’de farklı araç türlerini kullanabilmek için düzenlenmiş resmi belgelerdir. Mopedlerden tırlara, iş makinelerinden otobüslere kadar her araç için ayrı bir ehliyet sınıfı vardır. Ehliyet almak sadece araç kullanma yetkisi kazandırmaz; aynı zamanda trafikte sorumluluk bilincini de beraberinde getirir. Hangi aracı kullanmak istiyorsanız, o araca uygun ehliyet sınıfını seçmek ve yasal olarak bu belgeye sahip olmak şarttır.
Tüm ehliyet sınıfları başlıklı yazımız hoşunuza gittiyse, buraya tıklayarak araç segmenti nedir başlıklı içeriğimize de göz atabilirsiniz.
